Angstgerelateerde klachten behoren tot de meest hardnekkige, veelvoorkomende en invloedrijke problemen bij ouderen. Een belangrijk onderdeel van angstproblematiek is de neiging om deze angst te willen vermijden – ook wel experiëntiële vermijding genoemd. Deze experiëntiële vermijding zorgt ervoor dat angst een steeds grotere impact krijgt op het leven van de oudere; hun leefwereld wordt steeds kleiner met het risico op isolatie, eenzaamheid en daaruit voortvloeiende stemmingsklachten.
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) heeft specifieke aandacht voor deze experiëntiële vermijding en geeft ouderen tools om op een andere manier om te leren gaan met deze angst (acceptatie) alsook handvatten om hun leven weer betekenisvol in te gaan vullen (waarden & toegewijd handelen).
Er zijn verschillende argumenten waarom een ACT-interventie goed aansluit bij ouderen. De angstklachten betreffen namelijk vaak chronische klachten die al langer aanwezig zijn. Ook blijken de angstklachten bij ouderen vaak moeilijker te behandelen. Tevens heeft de oudere te maken met onvermijdelijk verlies (zowel bij zichzelf, als naasten). Een op acceptatie-gebaseerde behandeling i.p.v. een oplossingsgerichte behandeling, lijkt dan ook bij uitstek geschikt bij deze doelgroep.
Vorig jaar hebben Delhom en collega’s (2022) een systematische review gedaan waarbij werd gekeken naar de therapeutische effecten van ACT bij angstklachten bij ouderen (65+). Er werden 348 relevante studies gevonden, waarbij er na een kritische selectie 7 studies werden meegenomen met in totaal 633 ouderen in een diepgaande kwalitatieve analyse.
Vier van de zeven onderzoeken waren gericht op de gegeneraliseerde angststoornis, één was gericht op angst en stemmingsklachten en twee waren gericht op de verzorgers. Uit kritische analyse van de onderzoeksresultaten bleek dat ACT effectief was in het reduceren van angst en stemmingsklachten bij ouderen. Een van de zeven studies vergeleek ACT met CGT, waarbij bleek dat beide therapieën effectief waren in het verminderen van angst en stemmingsklachten – en dat deze effecten ook tijdens de follow-up behouden bleven.
Dit is de eerste systematische review die is uitgevoerd over de voordelen van het toepassen van ACT bij angstklachten bij ouderen. Hoewel de eerste onderzoeksresultaten positief zijn, is meer high-quality onderzoek nodig naar de effectiviteit van ACT bij deze doelgroep (er is tot op heden maar één RCT gedaan naar ACT bij ouderen door Wiltox et al., 2021).
Bron: Delhom I, Mateu-Mollá J, Lacomba-Trejo L. Is acceptance and commitment therapy helpful in reducing anxiety symptomatology in people aged 65 or over? A systematic review. Front Psychiatry. 2022 Oct 14;13:976363. doi: 10.3389/fpsyt.2022.976363. PMID: 36311522; PMCID: PMC9614026. Klik HIER om het originele artikel te lezen.