Vandaag volgt het tweede deel uit de reeks van vijf van onze “veelgestelde vragen” blog-reeks. We zullen in dit blog stilstaan bij de twee meestgestelde vragen over Creatieve Hopeloosheid en Acceptatie.
Blog 1: Theoretische Achtergrond ACT
Blog 2: Creatieve Hopeloosheid & Acceptatie
Blog 3: Defusie, Zelf als Context & Hier en Nu
Blog 4: Waarden & Toegewijd Handelen
Blog 5: Psychologische Flexibiliteit & ACT-casusconceptualisatie
Creatieve Hopeloosheid:
Vraag 1: Hoe rond ik een creatieve hopeloosheid-sessie goed af?
Creatieve hopeloosheid is wat betreft het gevoel van de therapeut een van de moeilijkste onderdelen van ACT. Het vraagt een hoop verdragen van de therapeut, aangezien we geneigd zijn om de cliënt een vorm van hoop te bieden. Ze komen namelijk naar ons toe om geholpen te worden. Van belang is het om duidelijk aan de cliënt kenbaar te maken dat het een traject is dat jullie samen aangaan en dat het hiervoor nodig is om zo goed mogelijk in kaart te brengen wat cliënt tot nu toe al allemaal geprobeerd heeft. Erkenning voor het harde werken en de teleurstelling dat het tot nu toe nog niet optimaal geholpen heeft, zijn zeker aspecten die de verbinding met de cliënt versterken. De sessie afronden richt zich op het uitnodigen van cliënt om komende tijd verder na te denken over eerder gebruikte strategieën en bijbehorende consequenties, zodat jullie de volgende sessie een zo compleet mogelijk beeld hebben hiervan. Door hier in het dagelijks leven meer bij stil te staan worden vaak nog andere strategieën ontdekt dan dat zo in de kamer opgeroepen kan worden.
Vraag 2: Wanneer ben ik klaar met creatieve hopeloosheid?
Er is geen afvinklijst die behaald moet worden om klaar te zijn met creatieve hopeloosheid. Het inzicht van cliënt in zijn eigen strategieën als ook de consequenties hiervan is het voornaamste doel, waarbij men ervaart dat huidige strategieën niet voldoende hebben opgeleverd om een waardevol leven te kunnen leiden. Wanneer men in staat is om deze conclusie te trekken ontstaat er behoefte aan een nieuwe strategie, dit is de ruimte voor jou om ACT vaardigheden bespreekbaar te maken. Met alertheid voor het feit dat cliënt de nieuwe vaardigheden niet gaat zien als nieuwe controle-strategieën.
Acceptatie:
Vraag 1: Wat moet je precies accepteren? En wat is het nut van acceptatie?
Kort door de bocht wordt er van je gevraagd datgene te accepteren dat je niet kunt veranderen, datgene waar je geen invloed op hebt. Dit geldt zowel voor aspecten in de binnenwereld als in de buitenwereld. Bij de binnenwereld kun je denken aan emoties, gedachten en lichamelijke sensaties, allemaal aspecten waar we geen invloed op hebben. Deze komen en gaan, de hele dag door. Er gevraagd om dit te accepteren. Over hetgene wat je ermee wilt doen kun je wel een keuze maken, hier heb je wel invloed op. Hetzelfde geldt voor aspecten uit de buitenwereld, ook hier gebeuren dingen waar je wel en geen invloed op hebt. Door de strijd met onveranderbare aspecten los te laten en richting acceptatie te werken, ontstaat er ruimte (tijd en energie) die op een andere manier desgewenst ingevuld kan worden. Op het moment dat iemand in staat is om de strijd inderdaad los te laten zal dit ook leiden tot een reductie van lijden, omdat men met een andere manier met de pure pijn omgaat.
Vraag 2: Hoe blijf ik zelf als therapeut uit mijn neiging om het probleem te willen oplossen?
Ook voor de therapeut geldt dat we alert moeten blijven op aspecten die we kunnen veranderen en aspecten waar we geen invloed op hebben. Daarbij hebben we nog de taak om te onderzoeken of cliënt bereid is om datgene wat wel te veranderen is, zou willen veranderen. Waar we naar toe werken binnen de ACT is het op koers komen en blijven van een waardevol leven. Deze vraag kun je jezelf als therapeut regelmatig stellen tijdens de behandeling; “Is de behandeling nog op koers, werken wij samen nog richting een voor de cliënt waardevol leven”. Als dat niet zo zou zijn, is het goed om te bekijken of er mogelijk toch sprake is van controlestrategieën of een bepaalde strijd die gevoerd blijft worden.
De eerste blog gemist? Geen zorgen, deze zijn allemaal terug te lezen op de ACT in Actie nieuws pagina.