Vandaag volgt het vierde deel uit de reeks van vijf van onze “veelgestelde vragen” blog-reeks. We zullen in dit blog stilstaan bij de twee meestgestelde vragen over Waarden & Toegewijd Handelen.

Blog 1: Theoretische Achtergrond ACT
Blog 2: Creatieve Hopeloosheid & Acceptatie
Blog 3: Defusie, Zelf als Context & Hier en Nu
Blog 4: Waarden & Toegewijd Handelen
Blog 5: Psychologische Flexibiliteit & ACT-casusconceptualisatie

Waarden:

Vraag 1: Hoe weet ik of mijn cliënt iets echt belangrijk vindt of dat het meer een interne regel is?
Bij het samenstellen van datgene wat iemand belangrijk vindt, is het helpend om te onderzoeken wat maakt dat iemand het belangrijk vindt. Als je met de thema aan de slag gaat, benoem dan dat het gaat om die persoon en niet om wat zou horen of de omgeving zou denken. Ook kun je alert zijn op het belangrijk “moeten” vinden van bepaalde waarden, dan heb je vaak te maken met een regel. Blijf erover in gesprek en laat iemand ervaren hoe het is om de rest van zijn leven te leiden volgens datgene waarvan wordt aangegeven dat het waardevol is.

Vraag 2: Hoe ga je ermee om, als verschillende waarden met elkaar in conflict zijn?
Waarden zijn in meerdere of minder mate belangrijk, wat vaak afhankelijk is van het levensgebied waarin zij tot uiting komen. Wat we meestal zien als er waarden met elkaar in conflict zijn, is dat zij zich op verschillende levensgebieden bevinden. Probeer dus eerst te onderzoeken of dit het geval is voor jouw cliënt. Op deze manier kunnen beide waarden tot uiting komen, zij het op andere levensgebieden en zo op verschillende manieren. Wanneer waarden zich toch kruisen binnen eenzelfde levensgebied ligt de nadruk op de bewuste keuze die cliënt maakt rondom vormgeving van deze waarden. Op het ene moment meer de een, op het andere moment meer de ander. Waarden hoeven niet tegelijkertijd evenveel aandacht te krijgen, als ze maar allemaal in beeld blijven.

Toegewijd Handelen:

Vraag 1: Hoe weet ik of iemand handelt naar zijn waarden, of handelt op basis van zijn obstakels?
De centrale vraag “bent u nog op koers” is hiervoor een mooie introductie, iemand is op koers op het moment dat het handelen gestuurd wordt door zijn/haar waarden. Door eerst goed stil te staan bij de waarden is er al een basis op te bepalen of iemand werkelijk toegewijd handelt.

Vraag 2: Wat moet ik doen, als iemand is vastgelopen in zijn toegewijde actie?
Probeer samen te onderzoeken wat heeft gemaakt dat het niet gelukt is om toegewijd te handelen. Zaten er obstakels of barrières in de weg om toegewijd te handelen of is het handelen toch niet Waardengericht? Als er obstakels in de weg zaten, kan het helpen om deze in kaart te brengen. Wanneer ze duidelijk zijn, kun je kijken met welke ACT-processen dit obstakel te maken heeft. Om vervolgens een beroep te doen op de geleerde vaardigheden van cliënt binnen deze ACT-processen. Wanneer het toch niet Waardengericht handelen blijkt, kan het helpend zijn om nog een terug te gaan naar de koers die bepaald is en deze mogelijk aanpassen.

De eerdere blogs gemist? Geen zorgen, deze zijn allemaal terug te lezen op de ACT in Actie nieuws pagina.