Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een transdiagnostische therapievorm die breed inzetbaar is voor verschillende problematieken (Gloster et al, 2020). Vanwege deze brede inzetbaarheid is dan ook niet verwonderlijk dat deze therapievorm vaak wordt gebruikt voor online interventies – in de vorm van online behandelmodules. De structuur van ACT leent zichzelf ook bijzonder goed voor online behandelmodules: het behandelmodel kan worden opgesplitst in verschillende thema’s die zich gemakkelijk laten vertalen naar modules voor online programma’s (acceptatie, defusie, zelf als context, hier en nu, waarden & toegewijd handelen).

Het is echter van belang om kritisch te blijven kijken naar de effectiviteit van deze online ACT-behandelmodules. In een recente systematische review en meta-analyse van Klimczak en collega’s (2023) werd de evidentie onder de loep genomen. In de review werd er onderzoeken tot juli 2022 betrokken. Er werden 2564 artikelen gevonden, waarbij na een strenge selectie uiteindelijk 53 RCT’s overbleven die vervolgens werden meegenomen in de aansluitende meta-analyse.

Uit deze meta-analyse bleek dat het volgen van een online ACT-programma een effectieve interventie kon zijn voor angst, stemming, kwaliteit van leven en psychologische flexibiliteit. Deze resultaten bleven ook behouden bij de follow-up onderzoeken (het betrof dus niet alleen een korte-termijn effect). Bij vergelijking met andere actieve interventies (o.a. online CGT / treatment as usual), waren online ACT-interventies alleen effectiever in het vergroten van psychologische flexibiliteit.

In lijn met een eerdere meta-analyse over dit thema van Thompson en collega’s (2021) onderschrijft dus ook het huidige onderzoek van Klimczak en collega’s (2023) de effectiviteit van het bieden van ACT in een online format v00r diverse problematiek. Daarbij moet er wel een kanttekening worden gemaakt, dat de inzet van de online ACT-modules niet perse effectiever (overigens ook niet minder effect) is bij depressie, angst en kwaliteit van leven – in vergelijking tot andere effectieve online modules, gebaseerd op CGT.

In Nederland zijn er ook verschillende Nederlandstalige Online ACT-modules beschikbaar via verschillende eHealth-providers. Zo is de Klacht naar Veerkracht module (ontwikkeld door onszelf) beschikbaar via Minddistrict, Therapieland, Karify & Embloom. Daarnaast kan er ook worden gedacht aan het programma Voluit Leven van Ernst Bohlmeijer, of ACT Your Way (voor jongeren) van Denise Matthijssen (beiden beschikbaar via Minddistrict).

Bron: Klimczak KS, San Miguel GG, Mukasa MN, Twohig MP, Levin ME. A systematic review and meta-analysis of self-guided online acceptance and commitment therapy as a transdiagnostic self-help intervention. Cogn Behav Ther. 2023 May;52(3):269-294. doi: 10.1080/16506073.2023.2178498. Epub 2023 Feb 27. PMID: 36847182 Klik HIER om het originele artikel te lezen.

N.B. Dit artikel is onderdeel van de serie ACT & Onderzoek. Met deze serie willen wij graag wetenschappelijk onderzoek naar de inzetbaarheid van ACT op een toegankelijk manier beschikbaar maken voor de klinische praktijk.