Binnen de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) wordt veel gebruik gemaakt van metaforen. Metaforen kunnen een krachtig hulpmiddel zijn bij het uitleggen van de verschillende ACT-onderdelen; het helpt met het concreet maken van soms wat abstracte onderwerpen. Daarbij fungeren metaforen voor de cliënten vaak ook als kapstok voor de therapie (bijvoorbeeld bij defusie: “o ja, achter de waterval gaan staan zodat je niet zo wordt meegesleurd door je gedachten”).
Daarnaast hebben metaforen ook een meer psychologische functie: het kan cliënten helpen hun perspectief te verbreden. Metaforen zijn immers vaak impliciete vergelijkingen met eigen worstelingen / onwerkbare mechanismes. Cliënten hier direct mee confronteren leidt vaak tot weerstand (bijvoorbeeld: je moet je chronische pijn gewoon accepteren…), echter middels een metafoor kunnen cliënten zelf deze onwerkbaarheid in hun eigen gedrag ontdekken.
Metaforen fungeren dus als bruggen tussen de theoretische aspecten van ACT en de persoonlijke ervaringen van cliënten. Ze bieden een manier om over ingewikkelde psychologische processen te praten zonder verstrikt te raken in technisch jargon of details. Door het gebruik van metaforen kunnen cliënten de essentiële principes van ACT beter begrijpen en integreren in hun dagelijks leven.
Er zijn ondertussen heel wat klassieke ACT-metaforen beschikbaar, zoals “Touwtrekken met het Monster”, “Het Kompas” en “De Buschauffeur”. Op basis van deze klassiekers hebben wij ACT-illustrated ontwikkeld: acht ACT-kaarten waarbij elk ACT-proces wordt geïllustreerd aan de hand van een geïllustreerde metafoor waarbij aan de achterkant van de kaart een korte beschrijving staat van deze metafoor.
Graag stellen wij deze gratis als download ter beschikking voor iedereen (zie onderstaand, klik op de afbeelding om de PDF te downloaden). Door deze download dubbelzijdig te printen, kun je vervolgens je eigen ACT-kaarten maken door deze uit te knippen op de stippellijn. Deze ACT-kaarten kun je gebruiken tijdens je ACT-sessies, alsook aan je cliënten meegeven als cue / reminder.
De gebruikte illustraties zijn onderdeel van een reeks van +50 ACT-illustraties, die alweer een kleine tien jaar geleden zijn getekend door mijn vader: Roel Batink. Deze illustraties stellen wij eveneens graag beschikbaar voor gebruik in behandeltrajecten (HIER te downloaden).
Het is overigens niet zo dat je bij een ACT-behandeling gebonden bent aan een vastomlijnde set van metaforen. Het is ook mogelijk om samen met de cliënt on the spot gepersonaliseerde metaforen te bedenken* (persoonlijk voorbeeld: gedachten als squashballen, soms eentje laten lopen omdat deze niet de moeite is om energie in te investeren). Dit vergt echter wel enige ervaring met het werken met de verschillende ACT-processen alsook een begrip hoe metaforen in de basis zijn opgebouwd.
* = In onze vierdaagse ACT-verdiepingscursus (geaccrediteerd door de VGCt, NIP, POH-GGZ & VSR) komt dit thema ook uitgebreid aan bod en krijg je concrete handvatten aangereikt om zelf op de client afgestemde ACT-metaforen te kunnen bedenken.