Gastblog door Ard van Oosten, Psychiater & Docent ACT in Actie
Van vastzitten naar in beweging komen
Soms voelt het leven als een gitaar die niet goed gestemd is. Je probeert mooie muziek te maken, maar het klinkt niet zoals je wilt. Je draait aan de stemknoppen, probeert harder te spelen, maar de dissonantie blijft. In ons leven doen we vaak hetzelfde: we zoeken naar manieren om ons beter te voelen, grijpen naar controle en snelle oplossingen. Maar wat als de sleutel niet ligt in harder proberen, maar in anders omgaan met wat er is?
ACT biedt een ander perspectief. Het leert ons dat de vraag niet moet zijn: “Voel ik me al beter?”, maar: “Doe ik de dingen die nodig zijn voor groei, ontwikkeling en herstel?”
Medicatie: Een hulpmiddel, geen oplossing
Veel mensen zoeken verlichting in medicatie. En laten we duidelijk zijn: medicatie kan een waardevol hulpmiddel zijn. Net als een gitaartuner kan het helpen om de snaren beter af te stemmen, zodat je weer mooie muziek kunt maken. Maar een goed gestemde gitaar bespeelt zichzelf niet. Het is de speler, jij bent het, die de melodie bepaalt. Medicatie kan ondersteunen, maar echte verandering vraagt meer. Het betekent dat je leert omgaan met de pieken en dalen in plaats van ze koste wat kost te willen vermijden. Het betekent dat je accepteert dat sommige snaren misschien nooit perfect klinken, maar dat je tóch een prachtig lied kunt spelen.
Van controle naar groei
We proberen vaak onze emoties onder controle te houden, negatieve gedachten te onderdrukken, pijn te vermijden. Maar wat we doen om ons beter te voelen op de korte termijn, kan juist voor grotere problemen zorgen op de lange termijn.
Om welke vraag gaat het écht?
In plaats van te vragen: “Gaat het al beter?”, kunnen we onszelf een andere vraag stellen: “Doe ik de dingen die nodig zijn voor mijn ontwikkeling, groei en herstel?” Dat betekent niet dat je nooit mag zoeken naar verlichting, of dat medicatie geen rol mag spelen. Maar het betekent wél dat de focus niet ligt op controle, het je béter voelen, maar op het verder in beweging komen. Op keuzes kunnen maken die bijdragen aan een waardevol leven, zelfs als het ongemakkelijk is.
Dus kom in beweging. Niet om perfectie te bereiken, maar om te doen wat voor jou betekenis heeft.
N.B. Ard heeft onlangs een live masterclass verzorgd over dit boeiende thema. Deze masterclass is binnenkort ook terug te kijken via ACTFLIX (videoplatform van de ACT in Actie Academy). En mocht je je zelf nog verder willen verdiepen in dit thema, dan willen we harte het boek: Learning Acceptance and Commitment Therapy: The Essential Guide to the Process and Practice of Mindful Psychiatry, van Goubert (2020) aanraden.